ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 50 කට බලපෑ හැකි නිවර්තන කලාපයට ඉහලින් පහල ආන්තික ගෝලයේ විශාල ඕසෝන් සිදුරක් විද්යාඥයින් විසින් සොයාගෙන ඇත. AIP Advances හි ප්රකාශයට පත් කරන ලද පත්රිකාවකට අනුව, මෙම සිදුර ඇන්ටාක්ටික් ඕසෝන් කුහරය මෙන් හත් ගුණයක් විශාල වන අතර එය වසන්තයේ දී පමණක් මතු වේ.
කැනඩාවේ ඔන්ටාරියෝ හි වෝටර්ලූ විශ්ව විද්යාලයේ මහාචාර්යවරයෙකු වන Qing-Bin Lu සිය පර්යේෂණයේ දී කියා සිටියේ 1980 ගණන්වල සිට මෙම නව ඕසෝන් සිදුර පවතින බවත් ඇන්ටාක්ටික් කුහරය මෙන් නොව මෙම නව ඕසෝන් සිදුර වසර පුරා පවතින බවත්ය.
මෙම නව කුහරය පැවතීම පෘථිවියේ ජීවයට විනාශකාරී ප්රතිවිපාක ඇති කළ හැකි බවට විද්යාඥයා අනතුරු අඟවා ඇත.
“නිවර්තන කලාපය ග්රහලෝකයේ මතුපිට ප්රමාණයෙන් අඩක් වන අතර ලෝක ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ වාසය කරයි,” ලු මාධ්ය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය.
“නිවර්තන ඕසෝන් කුහරයේ පැවැත්ම විශාල ගෝලීය කනස්සල්ලක් ඇති කළ හැකිය.”
පෘථිවියේ නිවර්තන කලාපවලට සමකය සහ උතුරු ඇමරිකාව, දකුණු ඇමරිකාව, අප්රිකාව, ආසියාව සහ ඕස්ට්රේලියාවේ කොටස් ඇතුළත් වේ.
ඕසෝන් කුහරය තාක්ෂණිකව ඕසෝන් නොමැති “සිදුරක්” නොවේ, ඒ වෙනුවට එය ඇත්ත වශයෙන්ම සුවිශේෂී ලෙස ක්ෂය වූ ඕසෝන් ස්ථරයේ කලාපයකි.
ඕසෝන් ඉහළ වායුගෝලයේ පිහිටා ඇති අතර එය තවත් සූර්ය බලශක්ති වර්ගයක් වන අතරම, මිනිසුන්ට, සතුන්ට සහ ශාකවලට හානිකර වන පාරජම්බුල කිරණ අවශෝෂණය කරයි.
ඕසෝන් ක්ෂය වීම සිදුවන්නේ ක්ලෝරෝෆ්ලෝරෝ කාබන් (CFC) සහ හැලෝන – කලින් aerosol ඉසින කෑන් සහ ශීතකාරකවල තිබූ වායු – වායුගෝලයට මුදා හැරීම මඟිනුයි.
ලූ සහ ඔහුගේ කණ්ඩායම පසුගිය දශක කිහිපය තුළ සාමාන්ය වාර්ෂික ඕසෝන් වෙනස්වීම්, වාර්ෂික ඕසෝන් දේශගුණ විද්යාවේ වෙනස්කම් සහ උෂ්ණත්වයේ වෙනස්වීම් පරීක්ෂා කිරීමෙන් මෙම නවතම සිදුර හඳුනා ගත්හ.
නමුත් ඔහුගේ සොයාගැනීම් සාම්ප්රදායික ප්රකාශරසායනික ආකෘති නිර්මාණයෙන් විශාල පරතරයක් නොපෙන්වූ අනෙකුත් විද්යාඥයින්ට කම්පනයක් ඇති කර ඇත.
මැඩ්රිඩ්හි Complutense විශ්ව විද්යාලයේ (UCM) පෘථිවි භෞතික විද්යාව සහ තාරකා භෞතික විද්යා අංශයේ පර්යේෂක ආචාර්ය Marta Abalos Alvarez මෙසේ පැවසීය.
“මගේ මතය අනුව විශ්වාසදායක දායකත්වයක් ලබා දීමට අවශ්ය විද්යාත්මක දැඩිභාවය ලිපියේ නොමැත. එය සනාථ කරන පෙර ප්රතිඵලවලට පටහැනිව බරපතල වැරදි සහ තහවුරු නොකළ ප්රකාශ සහිත තර්ක රාශියක් අඩංගු වේ. නිවර්තන කලාපයේ ඕසෝන් ක්ෂය වීම අලුත් දෙයක් නොවන අතර එය ප්රධාන වශයෙන් බෲවර්-ඩොබ්සන් සංසරණ ත්වරණය නිසාය. අවසාන වශයෙන්, එය ප්රකාශයට පත් කරන ලද සඟරාවට ඇත්තේ ඉතා අඩු බලපෑම් සාධකයකි.
වැඩි විස්තර සඳහා අපගේ විද්යා සහ තාක්ෂණ පුවත් වෙත පිවිසෙන්න.